Begrippenlijst

Tijdens de ontwikkeling van het Kwaliteitskader Forensische Zorg (FZ) zijn vanuit verschillende werkgroepen onderwerpen neergelegd om de FZ verder te ontwikkelen. De volgende ambities zijn voor de sector in het Kwaliteitskader FZ opgenomen: Uitbreiding van de reikwijdte van het Kwaliteitskader FZ naar de brede scope. Een goede en zorgvuldige aansluiting tussen de Forensische Zorg en andere typen zorg. Het inzichtelijk maken van welke mogelijkheden er zijn met betrekking tot het stopzetten dan wel het versnellen van (individuele)trajecten van patiënten/cliënten (op- en afschalen). Zorgvuldig kunnen inschatten in de praktijk welke patiënten/cliënten baat hebben bij FZ en welke personen beter in de reguliere ggz. behandeld kunnen worden.

De vijf pijlers van het Kwaliteitskader FZ zijn nader onderverdeeld in (kwaliteits)aspecten.

Lees hier meer: 5 pijlers - KwaliteitskaderFZ

De functie begeleiding omvat het inslijpen van de in de behandeling aangeleerde houdingen, vaardigheden en gedrag door de toepassing in de woon- en werkomgeving en, breder, de sociale praktijk. Bij begeleiding gaat het om het bevorderen, behouden of compenseren van de zelfredzaamheid. De begeleiding heeft haar basis in professionele zorgstandaarden en richtlijnen en vereist een bekwame professional die een stabiele relatie met de cliënt/patiënt kan opbouwen en onderhouden.

Lees hier meer: https://www.trimbos.nl/wp-content/uploads/sites/31/2021/09/af1286-begeleiding-van-forensische-clienten-in-de-ribw.pdf

Behandeling in de forensische zorg is verbonden met een diagnose die op DSM-classificatie, het indexdelict en de risicotaxatie berust. Het gaat om de aanpak van een psychische stoornis en bijbehorende problemen op verschillende leefgebieden om recidive te voorkomen. Van behandeling is sprake als er verbeterdoelen samen met de patiënt/cliënt zijn geformuleerd, die op een gestructureerde manier op basis van zorgstandaarden en richtlijnen worden nagestreefd, en waarvoor specifieke deskundigheid is vereist. De behandeling is niet alleen gericht op het voorkomen van delictgedrag en het bevorderen van herstel, maar kan ook gericht zijn op stabilisatie en het voorkomen van verslechtering.

De wijze waarop behandeling en begeleiding worden vormgegeven verschilt per setting. In dit kwaliteitskader wordt de klinische, ambulante, verblijfs- en PPC-setting onderscheiden: 

1. Behandeling en begeleiding in een klinische forensische setting kenmerken zich door de  veiligheidsmaatregelen, het leefklimaat op de afdelingen en een breed aanbod aan verschillende typen behandeling en begeleiding

2. In de ambulante setting is de situatie van de patiënt/cliënt stabieler en geniet deze meer vrijheden en worden op indicatie diverse vormen van individuele-, groeps- en gezinsbehandeling toegepast.

3. In de verblijfssetting is alleen sprake van begeleiding door bekwame professionals. Wel kan een verblijf in deze setting gecombineerd worden met ambulante behandeling door externe behandelaars.

4. Kenmerkend voor de zorg in een penitentiair psychiatrische centra (PPC) is het penitentiair regime en de medisch, psychologische en sociale begeleiding en behandeling en specifieke forensische vormen van zorg.

Een begeleidingsplan is een weergave van de afspraken tussen de cliënt en de begeleider over de doelen van de begeleiding en de manier waarop zij proberen deze te bereiken. Deze afspraken zijn gebaseerd op de mogelijkheden, beperkingen, wensen en behoeften van de cliënt. Zij zijn gericht op het bevorderen van diens kwaliteit van leven. De afspraken worden helder, in eenvoudige taal en beknopt beschreven in het begeleidingsplan zodat deze voor beide partijen goed toegankelijk zijn. Op die manier weten betrokkenen op elk moment waarom ondersteuning wordt gegeven, welke afspraken daarover zijn gemaakt en wie wat doet in het kader van de afspraken. In het begeleidingsplan is geen plaats voor het opnemen van gedetailleerde aspecten van behandelplannen (medisch, gedragsmatig), wel kan daarnaar worden verwezen. (Trimbos). Naast de doelen kunnen een risicotaxatie en signaleringsplan onderdeel zijn van het begeleidings-/behandelplan

Lees hier meer: https://www.zorgvoorbeter.nl/zorgvoorbeter/media/documents/onderwijs/kennisbundel-begeleidingplannen.pdf

In een behandelplan zijn de wensen van de cliënt en doelen van de behandeling opgeschreven. Ook staat beschreven hoe de cliënt en de behandelaar deze doelen willen bereiken. Om de behandeling te laten slagen is het belangrijk dat je het eens bent met de inhoud van het behandelplan. Naast de doelen kunnen een risicotaxatie en signaleringsplan onderdeel zijn van het begeleidings-/behandelplan.

Het EFP is de beheerorganisatie van het Kwaliteitskader FZ. Zij is verantwoordelijk voor het beheer, onderhoud en positionering van het Kwaliteitskader FZ;  het monitoren van de voortgang van de implementatie en de regievoering (sectorbreed) op het uitvoeren van de doorontwikkelagenda;  communicatie over het Kwaliteitskader FZ aan het veld en aan de betrokken partijen; het  ambitieplan te faciliteren en aan te jagen. De beheerorganisatie legt verantwoording af aan het BO FZ.

Lees hier meer: Organisatie - KwaliteitskaderFZ

Elk kenmerk van een persoon, zijn/haar omgeving of zijn/haar situatie die het risico op toekomstig gewelddadig gedrag verkleint.

Een bestuursmodel van een organisatie bestaat naast de structuur componenten (het organogram, de beschrijving van de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden (TVB’s) van het bestuur, de algemene directie, de teamleiders, GMR en MR-en) ook uit andere componenten als ongeschreven spelregels, keuze voor instrumentaria, wijze van sturing, rolopvatting en rolinvulling en mensbeeld. Deze laatste componenten zijn elementen van de besturingsfilosofie van een organisatie. Deze maken dat een organisatie ook daadwerkelijk werkt en zijn daarmee van groter belang dan de vorm van het besturingsmodel.

Het BO FZ is de eigenaar van het Kwaliteitskader FZ en opdrachtgever van de beheerorganisatie. Betrokken partijen zijn de Nederlandse ggz, Valente, VGN, NIP, NVvP, V&VN, DJI en MIND.

Lees hier meer: Organisatie - KwaliteitskaderFZ 

De mate waarin gebouwelijke en immateriële veiligheidsmaatregelen gelden in een organisatie.

Binnen de klinische zorg zijn vier beveiligingsniveaus:

1. BEVEILIGINGSNIVEAU 1: Dit zijn besloten afdelingen in reguliere GGZ-instellingen of reguliere verslavingszorgafdelingen. De patiënten krijgen behalve psychiatrische zorg en behandeling, ondersteuning bij het vinden van werk of een zinvolle dagbesteding.

2. BEVEILIGINGSNIVEAU 2: In de FPA’s/FVA’s en klinieken voor SGLVG, worden personen met psychiatrische problematiek behandeld die voor de opname grensoverschrijdend of risicovol gedrag hebben vertoond. Op hetzelfde beveiligingsniveau worden personen met een verslaving behandeld.

3. BEVEILIGINGSNIVEAU 3: Dit zijn FPK’s/FVK’s. Er verblijven patiënten met complexe psychiatrische problematiek en of verslavingsproblematiek, die voor hun opname in de kliniek grensoverschrijdend of gevaarlijk gedrag hebben vertoond. Ook hier kunnen reguliere én forensische patiënten met een strafrechtelijke titel worden opgenomen. De klinieken zijn hoog beveiligde omgevingen.

4. BEVEILIGINGSNIVEAU 4: Een FPC (tbs-kliniek) is een maximaal beveiligde kliniek waar patiënten verblijven aan wie de maatregel tbs met verpleging van overheidswege is opgelegd. Het beveiligingsniveau is hoog en de bewegingsvrijheid voor patiënten beperkt.

Uit artikel 2 van de Regeling melding bijzondere voorvallen verpleegden:

• gevallen van natuurlijke dood van een verpleegde;
• gevallen van suïcide van een verpleegde;
• de overige gevallen van onnatuurlijke dood van een verpleegde;
• onttrekking van een verpleegde aan het op hem uitgeoefende toezicht vanuit een gesloten gebouw of vanaf een beveiligd terrein;
• onttrekking van een verpleegde aan het op hem uitgeoefende toezicht tijdens transport;
• onttrekking van een verpleegde aan het op hem uitgeoefende toezicht tijdens begeleid verlof;
• ernstige geweldsincidenten in of buiten de inrichting;
• elk ander incident in of buiten de inrichting van ernstige, politiek gevoelige of publiciteitsgevoelige aard;
• onttrekking aan het op hem uitgeoefende toezicht door een verpleegde uit een niet-gesloten gebouw of vanaf een niet-beveiligd terrein;
• niet terugkeren van onbegeleid verlof door een verpleegde.

Een calamiteit is een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en die tot de dood van of een ernstig schadelijk gevolg voor een cliënt heeft geleid.' (definitie Wkkgz).

De delictanalyse is primair een diagnostische interventie waarmee delictfactoren in kaart worden gebracht welke aanknopingspunten bieden voor behandeling.

Lees hier meer: Projecten - KFZ 

De directie van een organisatie moet betrokkenheid en leiderschap tonen met betrekking tot het kwaliteitsmanagementsysteem. Om de betrokkenheid van de directie te vergroten is de directie verantwoordelijk voor de verplicht uit te voeren directiebeoordeling. Bij deze beoordeling stelt het hoogste management van de organisatie vast of datgene dat voor de organisatie is bedacht in de vorm van regels, afspraken, formats ed. in de praktijk ook daadwerkelijk werkt. Ofwel: Bereikt de organisatie met het kwaliteitsmanagement de beoogde resultaten? Op basis van de  directiebeoordeling worden er binnen de organisatie besluiten genomen die leiden tot verdere verbetering van het functioneren van de organisatie. Feitelijk toets je de werking van het kwaliteitsmanagementsysteem.

Lees hier meer: ISO 9001 - Directiebeoordeling voorbeeld (hubspot.net) 

Het realiseren van bepaalde prestaties (conform plan/afspraken) met een zo beperkt mogelijke inzet van middelen. Het leveren van goede zorg op het juiste moment aan de juiste client, rekening houdend met de toekomstbestendigheid van de zog,: het behouden, verbeteren en in balans houden van de kwaliteit, betaalbaarhied en toegangkelijkheid van de zorg voor deze en toekomstige generaties.

Activiteiten die op sectorniveau moeten worden gerealiseerd ter ondersteuning van de implementatie van het Kwaliteitskader FZ. Het EFP, de beheerorganisatie, is gedelegeerd opdrachtgever van de Doorontwikkelagenda.

Zie hier de Doorontwikkelagenda: Doorontwikkelagenda - KwaliteitskaderFZ

De overeenkomst biedt aan de drie partijen (ggz, reclassering en cliënt) een helder kader voor de behandeling en de informatie-uitwisseling.De driepartijenovereenkomst heeft een juridische functie. Op casusniveau worden de afspraken, rechten en verplichtingen schriftelijk vastgelegd tussen de reclassering, de zorginstelling en de cliënt. Het gebruik van zo’n overeenkomst past bij de persoonsgerichte aanpak waarmee de reclasseringsorganisaties het reclasseringstoezicht vormgeven. Ook draagt het bij aan de beoogde standaardisering van het toezicht.

Duurzaam ondernemen is als bedrijf actief bezig zijn met de balans tussen de mensen, de planeet en de omzet. Als bedrijf verantwoordelijkheid dragen voor de maatschappij. Door in activiteiten en processen rekening te houden met klimaatneutraliteit, circulariteit, inclusiviteit en/of eerlijke ketens onderneemt een bedrijf toekomstbestendig.

Ervaringsdeskundigen in de Forensische Zorg zijn daartoe opgeleide personen met een verleden van delictgedrag samenhangend met een stoornis of een ander relevant herstelverhaal. Ervaringsdeskundigen kunnen een brugfunctie vervullen tussen patiënten/cliënten en professionals en zij kunnen daarin beide perspectieven belichten vanuit hun ervaring en opleiding. Zij zijn als professional verbonden aan de organisatie.

Onder andere vastgelegd in de beroepscodes (o.a. NIP, BPSW, V&VN, NVvP) en verfijnd/aangevuld in jurisprudentie vanuit het tuchtrecht en de BIG.

Letterlijk betekent dit ‘op bewijs gebaseerd’. Het gaat er hierbij om dat je gebruik maakt van het beste beschikbare informatie over doelmatigheid en doeltreffendheid. Je gaat dus niet enkel af op je mening bijvoorbeeld. Naast wetenschappelijk kan dat ook inzicht en kennis van  beroepsbeoefenaren of experts zijn en informatie en voorkeuren van gebruikers.

Forensische scherpte is bewustzijn van de patiënt, van zijn of haar stoornis en de forensische setting. Het is het kunnen herkennen van zelfs subtiele signalen van mogelijke escalatie, het eigen onderbuikgevoel, de capaciteit om hierover met collega’s te communiceren en de bereidheid om te handelen wanneer nodig, en de realisatie dat dit in zichzelf ook een effect op de patiënt kan hebben (Clercx et al., 2020).

Een toelichting op de begrippen in deze definitie:

• Professionele forensische kennis is onder andere kennis over stoornissen, risicofactoren, de forensische context, escalatie en de-escalatie, herstel en ontwikkeling, gepaste omgangsvormen en de dynamiek tussen al deze factoren.
• De voorgeschiedenis betreft de individuele voorgeschiedenis van de cliënt, de context waarbinnen het risicogedrag (en het delict) zich heeft afgespeeld, de behandeldoelen die hieruit voortvloeien en wat de beperkingen en de mogelijkheden van de cliënt zijn om deze te behalen.

Forensische Zorg is geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en verstandelijk gehandicaptenzorg die onderdeel is van een (voorwaardelijke) straf of maatregel of de tenuitvoerlegging daarvan, dan wel een andere strafrechtelijke titel.

De forensische zorgtitel is de bekostigingsgrondslag voor vergoeding van zorg door het ministerie van Justitie en Veiligheid. Er zijn 28 forensische zorgtitels.

Zorgstandaard over een overkoepelend thema. Momenteel is in ontwikkeling de generieke module klinisch forensische zorg.

Lees hier meer: GGZ Standaarden 

Goed bestuur gaat over de juiste dingen doen en de dingen juist doen, op het juiste moment. Wat dit juist inhoudt voor een organisatie zal sterk afhankelijk zijn van de kijk op de organisatie, de prioritaire belangen die daarbij behartigd worden en de waarden die daarbij gerespecteerd worden.Goed bestuur moet ervoor zorgen dat: zorgaanbieders zorgen voor kwalitatief goede en veilige zorg voor hun clienten; duidelijk is wie voor welk onderdeel binnen de zorgaanbieder verantwoordelijk is; zorgaanbieders zorgen voor goed financieel beheer.

Lees hier meer:Kader Goed Bestuur | Publicatie | Inspectie Gezondheidszorg

Goodclinicalpractice (GCP) is een internationale ethische en wetenschappelijke kwaliteitsnorm voor het ontwerpen, registreren en rapporteren van proeven waaraan menselijke proefpersonen deelnemen. Naleving van deze norm biedt publieke zekerheid dat de rechten, veiligheid en het welzijn van proefpersonen worden beschermd en dat gegevens uit klinische onderzoeken geloofwaardig zijn.

Dit is de definitie bij de ZorgbredeGovernancecode:  
Goed bestuur en toezicht zijn belangrijke voorwaarden voor goede zorg. Met de Governancecode Zorg volgen zorgorganisaties zeven principes die breed gedragen zijn in de hele sector. Bij elk principe wordt de concrete toepassing beschreven. De code is een instrument om de governance zo in te richten dat die bijdraagt aan het waarborgen van goede zorg, aan het realiseren van de maatschappelijke doelstelling van zorgorganisaties en het maatschappelijk vertrouwen.

Lees hier meer: Governancecode Zorg 2022 - Governance Zorg 

Volgens Huber (2011) wordt herstel beschreven als ‘Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven’. Dit uit zich in het vinden van de persoonlijke balans na ervaringen van (heftige) psychische ontwrichting.

Zorg gericht op het proces waarin de patiënt leert omgaan met de kwetsbaarheid, beperking en ontwrichting die de psychische klachten met zich meebrengen. Hierbij ligt de focus op het (terug)vinden van eigen kracht.

De ondersteuning bij maatschappelijk herstel omvat in principe alle levensdomeinen: wonen, werken, leren, sociale relaties, intimiteit, financiën en spiritualiteit.

Lees hier meer: 1. Introductie - Herstelondersteuning | GGZ Standaarden 

Een incident is een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en/of veiligheid, en heeft geleid, had kunnen leiden of zou kunnen leiden tot schade bij de patiënt/cliënt/medewerker/burger.

Krachtwerk ondersteunt het eigen proces van herstel van mensen in de richting van een door henzelf gewenste kwaliteit van leven waarbij zij, net als iedere burger, in de samenleving mogen meedoen, erbij horen, ertoe doen en mogen zijn wie ze zijn. Bij herstel gaat het om een zingevend bestaan met hoop en zicht op een betere toekomst en leven in veiligheid.

Lees hier meer: Werkblad Beschrijving Interventie (movisie.nl) 

De gehandicaptensector stelde in 2017 een kwaliteitskader op, om samen elke dag te werken aan kwaliteit en kwaliteitsverbetering. Dat Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg 2017 – 2022 is na een actualisatietraject in 2022 omgedoopt tot het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg 2023 – 2028.

Lees hier meer: Kwaliteitskompas GHZ 2023-2028.pdf (vgn.nl)

Het Landelijk Kwaliteitsstatuut GGZ beschrijft de kwaliteitsnormen waaraan een zorgaanbieder moet voldoen om de zorg voor de individuele cliënt in de curatieve GGZ te organiseren. De nadruk ligt daarbij op de rollen, taken en verantwoordelijkheden van de indicerend en coördinerend regiebehandelaar en van andere zorgverleners in de verschillende onderdelen van het zorgproces. Ook formuleert het Landelijk Kwaliteitsstatuut GGZ kwaliteitseisen op het gebied van leren en verbeteren.

Lees hier meer: Landelijk Kwaliteitsstatuut GGZ (zorginzicht.nl) 

Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) wordt ingezet om te meten hoe tevreden medewerkers zijn over de organisatie waarin zij werken. In een medewerkerstevredenheidsonderzoek wordt onder andere ingegaan op werkinhoud, leidinggevenden, communicatie, arbeidsomstandigheden en salaris. Het doel van het onderzoek is om verbeterpunten binnen de organisatie te identificeren. De uitkomsten van het onderzoek worden omgezet in actiepunten. Het uitvoeren van deze actiepunten zou bij een vervolgmeting moeten leiden tot een hogere mate van tevredenheid. Er wordt geen specifieke vragenlijst voorgeschreven.

De vier stappen van Methodisch Werken:

1. Gegevens verzamelen;
2. Doelen maken en zorg gaan leveren;
3. Doelmatig rapporteren;
4. Evalueren.

Alternatief:  
Een multidisciplinair team bestaat uit mensen die elk gespecialiseerd is in een bepaald vakgebied. Zij werken samen rondom de patiënt/cli:ent. Daarbij is kennis van verschillende vakgebieden en samenwerking essentieel om behandel-/begeleidingsdoelen met elkaar te kunnen realiseren.

iedereen die nabij is/ons na staat. Primaire rol van naasten is het delen van lief en leed. Onder naasten  wordt verstaan: Partners, ouders, (volwassen) kinderen, vrienden, broers en zussen.

Lees hier meer: 1. Introductie - Samenwerking en ondersteuning naasten van mensen met psychische problematiek | GGZ Standaarden 

Onvrijwillige zorg is geregeld in de Wet zorg en dwang: Voor de toepassing van deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt onder «onvrijwillige zorg» verstaan zorg waartegen de cliënt of zijn vertegenwoordiger zich verzet. Ook in de WFZ is dit nader uitgewerkt.

Lees hier meer: wetten.nl - Regeling 

Onder op- en afschalen wordt zowel verstaan het inzetten van meer of minder zorg als de plaatsing van een patiënt/cliënt naar een zwaardere of lichtere voorziening.

Het systematisch meten van de tevredenheid van patiënten/cliënten. Er is geen voorgeschreven instrument maar de volgende onderwerpen zouden aan bod kunnen komen: Toegankelijkheid van de zorg; continuïteit van de zorg; algemene tevredenheid; vaardigheden van de hulpverleners; relatie met de ggz-hulpverleners; mening over de ontvangen behandeling; ontvangen voorlichting en informatie; ervaren uitkomsten van de zorg; praktische ondersteuning; regels en procedures; shared decision making.

Persoonsgerichte zorg is zorg die is afgestemd op iemand zijn persoonlijke behoeften, wensen en voorkeuren. Bij persoonsgerichte zorg staat de persoon centraal en niet zijn/haar beperking of ziekte.

Om te zorgen voor een vertaling van de in de visie beschreven richting, zijn vijf pijlers benoemd waarmee handvatten worden aangereikt om in de praktijk mee te werken. Het samenbrengen van de aandachtspunten in de pijlers heeft als doel om focus aan te brengen op dat wat als belangrijk is bestempeld binnen de Forensische Zorg. Binnen alle pijlers is het Kwaliteitskader gericht op leren, reflecteren en van daaruit het continu werken aan hoogwaardig gespecialiseerde zorg.Het Kwaliteitskader FZ is onderverdeeld in 5 pijlers: Veiligheid en persoonsgerichte zorg, Forensisch vakmanschap, Organisatie van zorg, Samenwerken en Informeren over resultaten.

Lees hier meer: 5 pijlers - KwaliteitskaderFZ

Ook wel genoemd de kwaliteitscirkel van Deming. Het is een hulpmiddel voor kwaliteitsmanagement en probleemoplossing bestaande uit een cyclisch proces van 4 stapppen: Plan, Do, Check, Act.

Lees hier meer: PDCA-cyclus - Managementmodellensite 

De professional in de Forensische Zorg kenmerkt zich door vakkennis, bekwaamheid, bevoegdheid en hoog opleidingsniveau voor de behandeling, begeleiding en zorg van forensische cliënten/patiënten.

Hij of zij heeft een bijzondere persoonlijke en sociale competentie om veilig, verantwoord, empathisch en motiverend met cliënten/patiënten met psychische problemen en criminele achtergrond om te gaan.

Het spectrum van professionals die in de Forensische Zorg in dienst zijn is breed.

Het betreft verpleegkundigen, psychologen, pedagogen, psychiaters, trainers, therapeuten, geestelijke verzorgers, werkmeesters, beveiligers en overige medewerkers met patiënt/cliëntcontact.

In het professioneel statuut staan de verantwoordelijkheden van de behandelaar vastgelegd, alsook de afspraken en beschrijving van de samenwerking tussen de regiebehandelaar en medebehandelaren.

De ernst en zwaarte van de verplichte zorg moet in verhouding staan tot het (gepleegde delict en het?) doel van de verplichte zorg.

Lees hier meer: Voorwaarden voor verplichte zorg | Informatiepunt dwang in de zorg 

Een multidisciplinaire richtlijn is een leidraad met aanbevelingen en handelingsinstructies, ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering. Dit uitgangspunt wordt geregeld met evaluatieonderzoek getoetst.

Risicofactoren zijn gedragingen, omstandigheden of kenmerken van de patiënt/cliënt die de kans dat herhaling van delictgedrag zich voordoet vergroten.

Risicomanagement is het omgaan met- en verminderen van de risicofactoren en verhogen van de protectieve factoren die van invloed zijn op het recidiverisico van de cliënt. Het doel van risicomanagement is om de risico’s zoveel mogelijk te beperken. Hiermee wordt gepoogd een zo veilig mogelijke situatie te creëren voor de cliënt, de hulpverlener, andere cliënten en de maatschappij.

Het inschatten van het risico op herhaling van delictgedrag. Met behulp van risicotaxatie-instrumenten kunnen de factoren die van invloed zijn op het recidiverisico gestructureerd in kaart worden gebracht. Bij een goed onderbouwde taxatie wordt duidelijk welke risico- en beschermende factoren de hoogte van het recidiverisico bepalen voor het individu. Risicotaxatie-instrumenten zijn evidence-based beoordelingslijsten.

Lees hier meer: Risicotaxatie - EFP 

Het Risk-Need-Responsivity (RNR)-model is een rehabilitatietheorie bestaande uit drie basisprincipes: het risico-, het zorgbehoefte- en het responsiviteitsprincipe. Bij juiste toepassing bewerkstelligen deze een effectieve vermindering van recidive.(Andrews & Bonta 2010).

Lees hier meer: RNR-poster - Forensisch Vakmanschap 

Met de sector worden de patiënten/cliënten, professionals en organisaties binnen de Forensische Zorg bedoeld, vertegenwoordigd door de patiënten/cliëntenvertegenwoordiging, beroepsverenigingen en branchepartijen. De sector wordt vertegenwoordigd door de eigenaar van het Kwaliteitskader zoals beschreven in hoofdstuk 8.

De verschillende settings zijn:

• Klinische Zorg,
• Verblijfszorg en Ambulante Behandeling,
• Ambulante Begeleiding.

In de Forensische Zorg kan onderscheid gemaakt worden in verschillende segmenten. Dit zijn de:

• geestelijke gezondheidszorg,
• verslavingszorg,
• verstandelijk gehandicaptenzorg.

Vroegsignalering is het herkennen van waarschuwingssignalen en risicosignalen en hier tijdig op interveniëren. Een signaleringsplan is bedoeld om een ernstige psychische crisis te voorkomen door op tijd de juiste hulp te vragen of aan te bieden. In elke fase wordt beschreven wat de signalen zijn, wat de cliënt zelf kan doen en wat begeleiding kan bieden aan ondersteuning.

Lees hier meer: Signaleringsplan | Psychische klachten | Regelhulp - Ministerie van VWS 

Een combinatie van verschillende soorten zorg die gelijktijdig worden uitgevoerd, waardoor afstemming wenselijk is.

Lees hier meer: https://www.forensischezorg.nl/files/zorgwijzer-oktober-2021.pdf

Er zijn géén andere, minder ingrijpende maatregelen mogelijk om hetzelfde doel te bereiken. De verplichte zorg moet dus bestaan uit de lichtste maatregelen waarmee het doel van de verplichte zorg bereikt kan worden.

Lees hier meer: Voorwaarden voor verplichte zorg | Informatiepunt dwang in de zorg 

Aan elke pijler van het Kwaliteitskader FZ is een aantal thema's gekoppeld, 14 in totaal. Deze vormen onderwerp van gesprek tijdens de kwaliteitsgesprekken en deze zijn bedoeld ter ondersteuning van de implementatie van het KKFZ.

Lees hier meer: 14 thema's - KwaliteitskaderFZ 

Veiligheidsmanagement staat voor het ontwikkelen van veiligheidsmanagement in een forensische organisatie. Het gaat daarbij enerzijds om het identificeren, signaleren en beperken van risico’s op delictgedrag bij een patiënt/cliënt (risicomanagement). Anderzijds is veiligheidsmanagement gericht op zorgdragen voor een veilig woon- en werkklimaat binnen een organisatie voor medewerkers, patiënten/cliënten en bezoekers.

Een veiligheidsplan is een stappenplan, waarin staat wat je kan doen tijdens een crisis of het voorkomen daarvan. Het plan helpt je vooral om zo’n crisis te voorkómen. Allereerst door je te helpen om de eerste signalen te herkennen. Daarna lees je in het plan hoe je  de situatie onder controle krijgt.

Veldnormen vormen de uitdrukking van wat er in het werkveld door de beroepsgroep als goed professioneel handelen wordt beschouwd. Ze zijn niet vrijblijvend, maar ook geen ‘dictaat’. Dat wil zeggen dat ze niet bindend zijn: de professional kan er gemotiveerd van afwijken. In de forensische zorg zijn momenteel 3 veldnormen: Delictanalyse, de FARE en de Verdiepingsdiagnostiek.

Lees hier meer: Delictanalyse in de forensische zorg (KFZ-Call)

Verlof is een belangrijke stap bij klinische zorg op weg naar resocialisatie, naar terugkeer in de samenleving.

Lees hier meer: Verlof | Forensische Zorg 

Beschrijft het doel van het verlof, wat er gedaan wordt tijdens het verlof, wat de locaties zijn tijdens het verlof, wat de gemaakte afspraken zijn. Daarnaast heb je ook verlofopbouw plannen.

Lees hier meer: Verlofcriteria (tbsnederland.nl) 

De mate waarin een patiënt zich vrij kan bewegen of zelfbeschikking heeft over de wijze waarop hij contact met anderen kan leggen. Dit kunnen vrijheden zijn binnen de kliniek of vrijheden buiten de kliniek (verlof).

Warme overdracht is geen statisch begrip, maar gaat over afstemming op de situatie. Het houdt in dat de overdracht in samenspraak gaat met betrokkenen, met verplaatsen in elkaars situatie om de overdracht van zorg zo zorgvuldig mogelijk te doen. Volledige en tijdige communicatie, vertrouwen in elkaar en samenwerking zijn daarbij essentieel. Ook het overdragen van het dossier/de beschikbare informatie vormt hiervan een onderdeel.

Een zorgstandaard beschrijft vanuit het patiëntenperspectief waar kwalitatief goede zorg aan moet voldoen. Niet alleen voor de inhoud van de zorg (zoals behandeling of het voorschrijven van medicijnen) maar ook voor de organisatie ervan en de ondersteuning van zelfmanagement. Een zorgstandaard is dus een hulpmiddel voor zorgverlener, verzekeraar én patiënt.

Lees hier meer: van zorgprogramma naar zorgstandaard